Dia van Staden – Redakteur

Meer as vyfhonderd lede van die Orania gemeenskap het hul name op ‘n versoekskrif geplaas wat die wens uitgespreek het dat die Kleretrommel, wat deel vorm van die Orania Helpmekaar projekte, weer moet funksioneer soos daar jare gelede besluit is.
Elbie van Zyl het die inisiatief geneem om namens die inwoners ‘n formele versoekskrif aan Orania Helpmekaar te rig. “Eerstens wou ek Orania Helpmekaar bemagtig om besluite te neem op grond van stemme uit die gemeenskap. Ek het gedink hul sou na die gemeenskap wou luister omdat verteenwoordigers van Orania Helpmekaar (OH) aanhoudend daarna verwys het dat die situasie “moeilik” was,” verduidelik Elbie.
Elbie vertel meer oor die oorsprong van die Kleretrommel:
Wyle mev Adelaide Boshoff, wyle Carel Boshoff III se skoonsuster, het vertel dat onbekende persone in die eerste week of twee van Orania se ontstaan uit die bloute opgedaag het met ‘n bakkievrag klere en ander huishoudelike benodighede wat hul spesifiek vir Oraniërs wou skenk. Die gemeenskap het nie op daardie stadium uit behoeftige mense bestaan nie, maar die herhaling van skenkings was vir die Orania-ideaal en hul wou die mense van Orania op ‘n konkrete manier ondersteun. As gevolg van die skenkings is die Orania Maatskaplike Raad, wat later Orania Helpmekaar geword het, op die been gebring, sodat die skenkings geadministreer kon word.
Die versoekskrif was volgens Elbie geensins ‘n uitdaging, petisie of veldtog, soos wat OH-bestuur beweer het nie. Dit was volgens haar en ander bloot ‘n poging om ‘n belangrike kwessie op ‘n formele wyse aan te spreek. Die versoekskrif het dit gestel dat die Kleretrommel se skenkings nie aan nie-Oraniërs of persone sonder verblyfreg verkoop behoort te word nie, aangesien dit eksklusief vir Oraniërs se gebruik gestig is.
Die ondertekenaars van die versoekskrif het genoem dat ‘n gevolg van die verkope aan enige individu daartoe lei dat skenkers vertroue verloor in die doelwit en dat Oraniërs nie die fasiliteit kan benut soos dit aanvanklik bedoel was nie.
Dit is wel bekend dat ‘n Afrikanerdame uit ‘n naburige dorp ‘n bakkievrag voorraad by die Kleretrommel kom koop het om in ‘n tweedehandse winkel te gaan herverkoop. Koerania verneem dat dié ontevredenheid ook tot die versoekskrif aanleiding gegee het.
Nadat Elbie ‘n paar gesprekke met rolspelers in die gemeenskap onderneem het is daar vir Maandag 29 Julie ‘n openbare gesprek gereël. Tydens die gespreksgeleentheid is die bewoording van die versoekskrif herhaal en Elbie het geleentheid gehad om daarop uit te brei.
Frans de Klerk, voorsitter van die OH direksie, het verduidelik dat die doel van die Trommel is om bekostigbare klere aan die gemeenskap beskikbaar te stel en om fondse wat gein word, weer vir die werk van die maatskaplike instelling aan te wend. “Hy het gesê dat die huidige situasie nie die doel van die Trommel belemmer nie en dat hy daarom geen rede sien om aan die versoekskrif te voldoen nie,” vertel Elbie.
“Na afloop van die gesprek kom dit voor asof OH eerder die beeld na buite prioritiseer as om die wense van die inwonende gemeenskap te beskerm,” noem Elbie. “OH se Facebook-plasing na afloop van die gesprek het dit laat lyk of die persone wat die gespreksgeleentheid bygewoon het, opgewonde was oor die ontwikkeling van die Trommel as ‘n gemeenskapswinkel, terwyl die meeste persone saamgestem het dat dit in die eerste plek nie as ‘n winkel bedryf behoort te word nie en beslis die versoekskrif gesteun het.”
Koerania het Orania Helpmekaar se Facebookblad besoek en die volgende inligting daar gekry: Helpmekaar is ‘n instelling sonder winsmotief, gekenmerk deur ‘n vrywillige en interaktiewe werkswyse. Deur middel van goeie samewerking met ander instellings, werkgewers en inwoners, is ons doel om hoop te skep vir Afrikaners in Orania.
“Helpmekaar word tans met wantroue bejeen, en ’n gemeenskapsinstelling moet homself tog nie van die gemeenskap vervreem nie,” stel Elbie.
Elbie gesels tussenin dat klagtes op kletsgroepe nie noodwendig oplossings bring nie, maar dat dit tog iemand ‘n valse gevoel gee dat hul ‘n waardevolle inset lewer. Die versoekskrif was ‘n poging om die kwessie op ‘n ordelike wyse aan te spreek.
Koerania het op Maandag 9 September ‘n e-pos aan Pieter Bisschoff, die hoof van inligting en bemarking by OOM gerig om van die vordering na afloop van die openbare gesprek te verneem. Hy het die redakteur geskakel en verwittig dat daar nog geen formele besluite geneem is nie, maar dat hul sensitief is vir die gemeenskap se gevoelens.
Tydens die gespreksgeleentheid is daar blykbaar gesê dat privaat inisiatiewe uit die gemeenskap verwelkom word. Op 29 Augustus is ‘n vereniging gestig om ‘n eiesoortige gemeenskapstrommel op die been te bring. ‘n Loodsingskomitee van tien individue is gekies om ‘n formele plan te beraam. Daar is intussen ‘n vergadering deur die komitee belê waartydens hul op die naam: Die Wakis, besluit het.
“Dit sal ‘n ruimte wees waar mense met vrymoedigheid kan skenk, met die wete dat dit slegs na Oraniërs sal gaan. Daar is beslis groot behoefte in die dorp aan so ‘n instansie. Mense het goed in hul huise wat hul nie weet vir wie om dit te gee nie,” vertel die lede van Die Wakis se loodskomitee.